Прэзідэнт Беларусі Аляксандр Лукашэнка прымеркаваў да гадавіны масавых пратэстаў вялікую прэс-канферэнцыю, на якой некалькі гадзін адказваў на ключавыя пытанні ўнутранай і знешняй палітыкі Беларусі. З адказаў на гэтыя пытанні вынікае, што ніякіх прарываў у адносінах Мінска з Масквой чакаць не варта. Аналітычны партал RuBaltic.Ru абраў 5 актуальных пытанняў расійска-беларускіх адносін і паглядзеў, як адказвае на іх Лукашэнка.
Ці прызнае Беларусь Крым расійскім?
Не. Адказ Лукашэнкі на адпаведнае пытанне не пакідае ў тым ніякіх сумневаў. Прэзідэнт Беларусі прыплёў да пытання Крыма сваю любімую тэму «расійскіх алігархаў», заявіўшы, што «калі апошні алігарх у Расіі прызнае Крым і пачне пастаўляць туды прадукцыю, за мной таксама не заржавее».
Лукашэнка, такім чынам, сам паставіў сябе ў адзін шэраг з расійскім буйным капіталам, які адмаўляецца весці бізнес у Крыме, каб не патрапіць пад санкцыі Захаду, зраўнаваўшы логіку карпарацыі з логікай дзяржавы - афіцыйнага саюзніка Расіі. Хоць адносіны з Захадам у Мінска даўно разбураны, беларуская ўлада не баіцца дабіваць тое, што ёсць, і санкцыі супраць Беларусі пакет за пакетам ўводзяць без усялякага Крыма. Так што матывы ў Лукашэнкі відавочна іншыя.
Якімі б яны ні былі, размова не ідзе нават аб прызнанні Крыму дэ-факта.
Так, на пытанне аб тым, ці будуць у Крым запушчаныя рэйсы «Белавія», прэзідэнт Беларусі адказаў: будуць, калі згоду на перасячэнне сваёй паветранай прасторы дасць Украіна. То бок, не будуць.
Ці будзе ў Беларусі расійская ваенная база?
Не будзе. На пытанне тэлеканала «Звязда» пра расійскую ваенную авіябазу Лукашэнка адказваў так: “Яна тут не патрэбна", "калі будзе трэба, тут усё узброеныя сілы будуць размешчаны», «у выпадку пагрозы трэцяй сусветнай вайны» і «які сэнс перанесці сюды самалёты» .
Ці патрэбна аб'ектыўна Расіі авіябаза на тэрыторыі Беларусі ці не, дамо каментаваць ваенным экспертам. Тут важны палітычны аспект пазіцыі Мінска. Краіны НАТА ў памежжы Расіі самі просяць ЗША размяшчаць на сваёй тэрыторыі вайсковыя базы і вельмі крыўдзяцца, калі амерыканцы не ідуць ім на сустрэчу.
Беларусь ад зваротнага размяшчэння ваенных баз у прымежжа НАТА адмаўляецца ўжо некалькі гадоў, і пры гэтым той жа Лукашэнка кажа пра рэальнасць сцэнара ўварвання войскаў НАТА ў Гродзенскую вобласць з Польшчы.
Пераканаўча растлумачыць гэты парадокс немагчыма.
Ці прааналізаваў Мінск прычыны пратэстаў 2020 году?
Не. З адказаў Лукашэнкі вынікае, што Мінск па-ранейшаму гатовы быць нейтральнай пляцоўкай для перамоваў ўсіх з усімі, што прадугледжвае пазіцыянаванне Беларусі не як саюзніка Расіі, а як пасярэдніка.
Лукашэнка перакананы, што менавіта Мінск спыніў вайну ў Данбасе, таму што ў ім былі падпісаныя Мінскія пагадненні. Ён і зараз гатовы выступаць пасярэднікам паміж Расіяй і Украінай. Здрада «сябра Валодзі» беларускага прэзідэнта знервавала, але не паўплывала на рашучасць мець справу з цяперашняй кіеўскай уладай.
Што азначае для Беларусі ператварэнне ў дыялогавую пляцоўку.
Яно азначае вяртанне тых умоў, якія зрабілі магчымым масавыя пратэсты летам 2020 года.
Нейтральная пляцоўка - гэта паўторная легітымацыя заходняй прысутнасці і празаходніх сілаў у краіне дзеля магчымасці дыялогу з імі. Гэта значыць вяртанне ў палітычнае жыццё ўсіх тых, хто стаў рухаючай сілай пратэстаў 2020 года.
Ці адбудзецца рэальная інтэграцыя Беларусі з Расіяй?
Не, яе не будзе. Пра гэта прэзідэнт Беларусі сказаў, адказваючы на пытанне аб дарожных картах паглыбленай інтэграцыі, прычым назваў гэта рашэннем прэзідэнта Расіі.
«Мы з Пуціным адразу ж выкінулі 31-ю [дарожную карту], якая мела палітычны падтэкст. Гэта была прапанова Уладзіміра Уладзіміравіча на адных з перамоваў. Вельмі мудра, разумна сказаў: "Слухайце, мы ўвесь час на яе натрапляем ... Калі мы не можам вырашыць з 31 гэтай карты адну 31-ю, давайце яе адкладзем. Давайце яе наогул выкінем », - паведаміў Лукашэнка.
Гаворка ідзе пра дарожную карту, якая прадугледжвала стварэнне наднацыянальных органаў улады Саюзнай дзяржавы Расіі і Беларусі.
Адмова ад гэтага пункта азначае адмову ад фактычнай інтэграцыі Расеі і Беларусі, таму што не можа быць інтэграцыйных праектаў без наднацыянальных структур.
І асабліва характэрна, што ад інтэграцыі, мяркуючы па словах Лукашэнкі, адмовіўся Уладзімір Пуцін. Відаць, зразумеў, што пры бягучых ўнутрыпалітычных тэндэнцыях у Беларусі працаваць над гэтым бессэнсоўна.
Ці змянілася стаўленне Мінска да Расіі пасля 2020 года?
Не. У Лукашэнкі гэта стаўленне застаецца такім жа складаным, нявызначаным і супярэчлівым, як да леташняга крызісу.
З аднаго боку, Расія - «галоўны саюзнік», Пуцін - «старэйшы брат», расіяне - «братэрскі народ», і ўсе мы - «славянскі свет».
З іншага боку, у Расіі ёсць розныя сілы, расійскія журналісты не разумеюць беларускага прэзідэнта, расійскія «алігархі» намышляюць ліхое на Беларусь, а расійскія спецслужбы ўкараняюць у атачэнне Лукашэнкі сваіх агентаў, якія потым здраджваюць Бацьке і пераходзяць на бок апазіцыі.
Пры такім аб'ёме прэтэнзій перспектывы развіцця расійска-беларускага саюза імкнуцца да нуля.