16+
16+
Беларусь праігнаравала юбілей галоўнага абаронцы беларусаў у Расійскай імперыі
На гэтым тыдні споўнілася 225 гадоў з дня нараджэння Міхаіла Мікалаевіча Мураўёва-Віленскага - генерал-губернатара Паўночна-Заходняга краю Расійскай імперыі, падавіўшага польскае паўстанне 1863 года. У сучаснай Беларусі, з тэрыторыяй якой і была пераважна звязаная дзейнасць Мураўёва ў якасці генерал-губернатара, гэты юбілей прайшоў незаўважаным. Маўчаць пра яго як дзяржаўныя, так і апазіцыйныя СМІ. Мураўёў-Віленскі - занадта нязручная постаць: вышэйшы чыноўнік Расійскай імперыі паклаў пачатак сучаснай беларускай нацыі, абвясціўшы беларусаў часткай трыадзінага рускага народа і супрацьпаставіўшы беларускіх праваслаўных сялян польскай шляхце.
Ваенны гісторык: СССР увайшоў у Польшчу для выратавання славян і яўрэяў ад генацыду
У Беларусі праходзяць масавыя мерапрыемствы, прысвечаныя падрыхтоўцы да першага святкавання Дня народнага адзінства - новага дзяржаўнага свята, прымеркаванага да ўводу Чырвонай Арміі ва ўсходнія рэгіёны Польшчы 17 верасня 1939 года і далучэння Заходняй Беларусі да СССР. Вакол 17 верасня, як і вакол іншых ключавых падзей Другой сусветнай вайны не цішэюць разлютаваныя спрэчкі, звязаныя з адрозненнямі розных краін і народаў у гістарычнай палітыцы і гістарычнай памяці. Сваім бачаннем найважнейшых дат і вобразаў ваеннай гісторыі з аналітычным парталам RuBaltic.Ru падзяліўся галоўны рэдактар сеткавага выдання «Навука. Грамадства. Абарона », член-карэспандэнт Расійскай акадэміі ваенных і артылерыйскіх навук, гісторык Уладзімір Кікнадзе. Інтэрв'ю было запісана на палях навуковай канферэнцыі БФУ ім. Канта «Рубяжы Расіі. Геапалітыка, рэгіяналістыка, гістарычная памяць » у Светлагорску (Калінінградская вобласць).
Ад карэнізацыі да братэрскіх народаў: як мянялася савецкая нацыянальная палітыка ў Беларусі
Да 1918 года беларускі нацыяналізм у Расійскай імперыі знаходзіўся на ўзбочыне грамадска-палітычнага жыцця. На выбарах у Дзяржаўную думу насельніцтва беларускіх губерняў галасавала за агульнарасійскія партыі, дэманструючы пераважна кансерватыўныя, «правыя» настроі. У прыватнасці, шырокай падтрымкай карысталіся рускія нацыянальныя партыі. Сістэмнай з'явай беларускага жыцця нацыяналістаў зрабіла бальшавіцкая палітыка «карэнізацыі», якая потым змянiлася сцвярджэннем канцэпцыі аб «трох братніх народах» ўсходніх славян: рускіх, украінцах і беларусах.
Адзіны народ ад Вільні і Львова да Масквы і Ноўгарада: як утвараўся заходнерусізм
Ідэі агульнарускага адзінства на тэрыторыі цяперашняй Беларусі былі непарыўна звязаныя з супрацівам польскай экспансіі. Заходнерусізм як суцэльная ідэалогія адзінства беларусаў і рускіх утварыўся на беларускіх землях на пачатку ХХ стагоддзя. Да гэтага часу ў Беларусі заявіла пра сябе цэлая плеяда заходнерускіх гісторыкаў і этнографаў, у творах якіх грунтавалася «спрадвечна рускі» характар краю. Аналітычны партал RuBaltic.Ru працягвае размову аб заходнерусізме: ідэалогіі, якая з'яўляецца натуральнай альтэрнатывай беларускаму нацыяналізму і можа стаць ідэйнай асновай саюза Беларусі з Расіяй.
Пазбавілі ад паноў: чаму Чырвоную Армію ў Заходняй Беларусі сустракалі кветкамі
Сёння масава тыражуецца вялікая колькасць міфаў, якія тычацца працэсу ўваходжання Заходняй Беларусі ў склад Савецкага Саюза. Каб іх выкрыць, аналітычны партал RuBaltic.Ru пагаварыў са спецыялістам у галіне беларускай і польскай гісторыі, дацэнтам кафедры гісторыі паўднёвых і заходніх славян Гістарычнага факультэта МДУ ім. М. В. Ламаносава Юрыем Аркадзевічам БАРЫСЁНКАМ, які 20 верасня ў Калінінградзе прэзентаваў свой даклад «Заходнебеларускае пытанне ў першыя месяцы Другой сусветнай вайны» падчас круглага стала «Пачатак Другой сусветнай вайны. Гістарычныя факты і міфы » на пляцоўцы БФУ ім. І. Канта:
Нож у спіну Польшчы ці ўз'яднанне Беларусі: што адбылося 17 верасня 1939 года?
17 верасня 1939 года савецкія войскі перайшлі мяжу Польшчы і занялі яе ўсходнія ваяводствы. Землі, населеныя пераважна беларусамі і ўкраінцамі, былі ўключаныя ў склад адпаведна Беларускай і Украінскай ССР. Тэрыторыя Беларусі павялічылася больш чым у два разы.Таму падзеі, якія ў Польшчы называюцца чацвёртым падзелам Рэчы Паспалітай, у Беларусі многімі ўспрымаюцца як уз'яднанне беларускага народа.
Польскія паўстанні супраць Расіі: за каго былі беларусы?
Падзелы Рэчы Паспалітай і далучэнне яе ўсходніх зямель да Расіі прывялі да шэрагу бунтаў і паўстанняў польскай і апалячанай шляхты, якая імкнулася аднавіць сваю згубленую імперыю. Аднак у міфалогіі беларускага нацыяналізму гэтыя паўстанні называюцца ... барацьбой беларусаў супраць «рускіх акупантаў».
Беларусь пайшла ад Полацкага княства народа крывічоў?
Падобна сваім украінскім аднадумцам, нацыяналісты з Беларусі актыўна займаюцца стварэннем і распаўсюджваннем гістарычных міфаў. Мэта, якую яны пераследуюць, - зацвярджэнне беларускай ідэнтычнасці, якая заснавана на проціпастаўленні Расіі і рускім.
Ліквідацыя уніі: гісторыя перамогі праваслаўя ў Беларусі
У гэтым годзе споўнілася 180 гадоў Полацкаму сабору, на якім уніяцкае духавенства на чале з мітрапалітам Іосіфам Сямашкам уз'ядналася з Рускай праваслаўнай царквой.
Чаму Рэч Паспалітая пагражае саюзу Расіі і Беларусі
У гэтым годзе спаўняецца 450 гадоў абвяшчэння Рэчы Паспалітай - дзяржавы, якая аб'ядноўвала вялікую частку тэрыторыі сучасных Польшчы, Літвы, Беларусі і Украіны. Юбілейная дата, відавочна, зноў выклікае ідэалагічныя баталіі аб гістарычнай спадчыне гэтай дзяржавы.
Якое дачыненне Беларусь мае да Рэчы Паспалітай?
Польшча рыхтуецца да ўрачыстасцяў з нагоды 450-годдзя Першай Рэчы Паспалітай. «Прымазацца» да круглай даты збіраецца і частка беларускіх нацыяналістаў. Між тым міф пра Рэч Паспалітую як пра беларуска-польскую дзяржаву заснаваны на відавочнай падмене паняццяў, дзе пад вокладкай федэрацыі народаў хаваецца усеўладдзе шляхты і магнатаў.
