Інтэрв'ю затрыманага ў аэрапорце Мінска «змагара з рэжымам Лукашэнкі» Рамана Пратасевіча беларускаму тэлеканалу АНТ стала самым цяжкім іміджавым ударам па празаходняй беларускай апазіцыі ў найноўшай гісторыі. Экс-паплечнікі Пратасевіча альбо аддаюць перавагу зусім не каментаваць яго інтэрв'ю, альбо намагаюцца даказаць, што апазіцыянера катавалі. Былы галоўны рэдактар телеграм-канала «Нехта» паказаў «змагароў» зборышчам нікчэмнасцяў, якія грузуць адзін аднаго, жывуць на грошы Польшчы з Літвой і гатовыя па абставінах у любы момант здрадзіць і радзіме, і спонсарам, і змоўшчыкам.
Што мы даведаліся з інтэрв'ю Пратасевіча? Па-першае, усю радыкальную беларускую апазіцыю фінансуюць Польшча і Літва. Фінансаванне тэлеграм-канала «Нехта», галоўнага інструмента леташніх масавых пратэстаў у Беларусі, праз трэція рукі ішло ад Польшчы.
Польскі ўрад наўпрост вылучыў 55 мільёнаў злотых «Беларускаму дому» у Варшаве - «хабу» беларускіх палітэмігрантаў, кіраўнікі якога ўжо размяркоўвалі гэтыя патокі паміж апазіцыянерамі, не забываючы, вядома, сябе любімых.
Святлану Ціханоўскую, у сваю чаргу, забяспечвае Літва.
Па-другое, беларускія «змагары» у эміграцыі падзяліліся на літоўскіх і польскіх. У залежнасці ад крыніц фінансавання. І Варшава, і Вільнюс бачаць у бел-чырвона-белых каштоўны рэсурс для прыцягнення інвестыцый з Захаду і імкнуцца сканцэнтраваць у сваіх руках ўвесь кантроль за «будучай беларускай элітай». «Змагароў» у Польшчы ўзначальвае былы міністр культуры Беларусі Павел Латушка, у Літве - сфармаваны літоўскім урадам штаб “народнага прэзыдэнта" Святланы Ціханоўскай.
Па-трэцяе, па гэтых і іншых прычынах «змагары» прадстаўляюць сабой счапіўшыся клубок змей, якія ненавідзяць адзін аднаго, гатовыя перагрызці глотку ў барацьбе за крыніцы фінансавання і здраджваюць паплечнікам па пстрычцы.
Раману Пратасевічу таксама здрадзілі - кажа сам Раман Пратасевіч. Апазіцыянер нават паказаў, каго ён падазрае. Супрацоўніка штаба Ціханоўскай Данііла Багдановіча, да якога ў экс-галоўрэда тэлеграм-канала «Нехта» глыбокая асабістая нянавісць. «Змагары» некалькі месяцаў сварыліся адзін з адным ў працоўным чаце і ў выніку, як мяркуе Пратасевіч, менавіта Багдановіч прыклаў неабходныя намаганні, каб данесьці да КДБ Беларусі інфармацыю, што галоўрэд «Нехты» знаходзіцца на борце самалёта Ryanair у аэрапорце Мінска.
Па-чацвёртае, Пратасевіч з лёгкасцю «паліць» і тую агентуру Захаду, што да гэтага часу знаходзіцца ў Беларусі. У прыватнасці, ён сказаў, што інфармацыйную падтрымку масавых пратэстаў праз «Нехту» каардынавалі мінскія ліберальныя журналісты, якія працавалі на парталах TUT.BY, KYKY і іншых.
Па-пятае, ці ледзь не больш важна за тое, што кажа Пратасевіч, тое, як ён гэта кажа. Адзін з сімвалаў новага пакалення беларускай апазіцыі не проста здае сваіх, а здае з бачным задавальненнем. Па гэтай прычыне былыя паплечнікі па барацьбе аддаюць перавагу хутчэй замоўчваць тэму інтэрв'ю Пратасевіча, чым распаўсюджвацца аб тым, што «змагара з рэжымам» катавалі ў засценках «амерыканкі», выбілі з яго паказанні сілай і трымалі пісталет у скроні.
Дастаткова паглядзець на апазіцыянера, паслухаць, як ён кажа, каб стала зразумела, што гэта не так. Раман Пратасевіч адкрыта атрымлівае асалоду ад магчымасці звесці асабістыя рахункі, а ў яго сведчанні пра змоўшчыкаў і спробах падлізацца да Аляксандра Лукашэнкі з яго «сталёвымі яйкамі» гучаць інтанацыі ліслівасці перад уладай і захаплення ад заключэння пагаднення са следствам, якія былі ў Манькі-спекулянткі з рэпертуару Фаіны Ранеўскай .
«Усіх павыдаю! Усіх, к д'яблу! На што яны ўсе здадіся, белякі праклятыя? Ты іх пастраляеш, а мяне аслабані».
Споведзь Пратасевіча - гэта маральная катастрофа беларускай апазіцыі: яна бязлітасна высвятляе «якасць чалавечага матэрыялу» у тых людзей, якіх Захад прапануе беларусам у якасці альтэрнатывы Лукашэнку і Расіі.
Гэтая альтэрнатыва - баязлівасць, слабасць, нікчэмнасць, подласць, паслужлівасць і гатоўнасць здраджваць усім запар. Радзіме, калегам, заступнікам - усё роўна каму, абы здрада спрыяла сваёй шкурнай выгадзе.
Удар мог быць менш моцны, калі б на Захадзе своечасова зразумелі, з якімі ўбоствамі яны супрацоўнічаюць на беларускім напрамку, і адразу адмежаваліся ад Пратасевіча. Замест гэтага там кінуліся ляпіць з блогера героя-пакутніка - у поўнай адпаведнасці з метадычкай.
Вуліцы ў яго гонар хацелі назваць, партрэты ва ўсіх еўрапейскіх аэрапортах ўжо пачалі вешаць. Самім зараз не смешна?
Асабліва ўражваюць спробы нешматлікіх «адвакатаў» Пратасевіча даказаць, што маральная нікчэмнасць - норма нашых дзён, і не тыя зараз часы, каб за свае перакананні ўзыходзіць, як Жанна д'Арк, на вогнішча.
«Калі б Чэ Гевара жыў зараз, ён бы здаўся ў палон, выступіў бы з крытыкай камунізму па амерыканскім ТБ, а потым дачакаўся б выдачы ў СССР», - напісаў з нагоды Пратасевіча адзін журналіст ліберальных поглядаў.
Дык вось, як казала гераіня вядомага фільма, «часы заўсёды аднолькавыя». Хочаце сапраўдных герояў-пакутнікаў нашых дзён? Юрый Мель - цяжка хворы ваенны пенсіянер з Калінінграда, які восьмы год сядзіць у літоўскай турме і адмаўляецца выйсці на свабоду ў абмен на прызнанне, што ён - савецкі акупант, які здзяйсняў злачынства супраць чалавечнасьці, калі свяціў фарамі танка ля Вільнюсскай тэлевежы.
Калі ў Польшчы і Літве замест Юрыя Меля ўключаюць машыну гераізацыі баязлівага падонка, які не вытрымаў тыдня ў камеры без гаджэтаў і кінуўся, размазваючы соплі і слёзы, здраджваць усім запар і аблізваць Лукашэнку, значыць Пратасевіча, Латушку, Пуцілу і іншых там курыруюць такія ж маральныя нікчэмнасці.
Добры цi дрэнны Лукашэнка - асобнае пытанне, але Захад на змену яму прасоўвае ў Беларусі натуральную чалавечую цвіль.
І галоўны плюс у гісторыі з Пратасевічам - у тым, што ўсе жадаючыя беларусы змаглі ў гэтым пераканацца.